ทับทิม

ทับทิม ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น เซียะลิ้ว พิลา,พิลาขาว,มะก่องแก้ว,มะเก๊าะ,หมากจัง ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Punica granatum L.var.granatum วงศ์ MYRTACEAE. เป็นสมุนไพรไทยไม้พุ่ม สูงไม่เกิน 3 เมตร ปลายกิ่งอ่อนห้อยลู่ลง ปลายกิ่งเล็กมักกลายเป็นหนามแหลมๆ ใบสมุนไพรไทยนี้ เป็นใบเดี่ยว ออกเป็นคู่ๆตรงข้ามกัน รูปขอบขนานแกมรูปหอกกลับ โคนใบสอบแคบ ส่วนที่ค่อนไปทางปลายใบจะกว้าง เนื้อใบเนียนค่อยข้างบางและเป็นมัน ดอกสมุนไพรไทยนี้ เป็นดอกสีแดงออกเป็นดอกเดี่ยวๆ หรือรวมเป็นกระจุกไม่เกิน 5 ดอกตามปลายกิ่ง กลีบรองดอกหนา โคนกลีบผนึกติดกันเป็นหลอด ปลายหลอดจักเป็นฟันเลื่อย และปลายหยักจะโค้งออก กลีบดอกมีจำนวนเท่าๆกับกลีบรองดอกร่วงง่าย เกสรตัวผู้ติดอยู่ตามผนังกลีบรองดอก ด้านในรังไข่จะจมอยู่ในฐานดอก ผลสมุนไพรไทยนี้ เป็นผลกลมโตผิวนอกแข็งเป็นมัน ผลแก่จะแตกอ้าออก เผยให้เห็นเมล็ดที่มีเนื้อเยื่อใสๆสีขาวอมชมพูภายใน สรรพคุณสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ … Continue reading

ตะเคียน

ตะเคียน ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น กะกี้,โกกี้,แคน,จะเคียน,จูเค้,โซเก,ตะเคียนทอง,ตะเคียนใหญ่,ไพร,ต้นแคน,Iron wood ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Hopea odorata Roxb. วงศ์ DIPTEROCARPACEAE. เป็นสมุนไพรไทยไม้ยืนต้น ส่วนที่ยังอ่อนอยู่มีขน ใบสมุนไพรไทยนี้ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับรูปไข่แกมใบหอก ดอกสมุนไพรไทยนี้ เป็นดอกช่อ ออกที่ปลายกิ่ง กลีบดอกเหลืองแกมน้ำตาล ผลสมุนไพรไทยนี้ ผลแห้งไม่แตก รูปทรงกลมหรือรูปไข่มีปีกยาว 2 ปีก และปีกสั้น 3 ปีก สรรพคุณสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ เปลือกต้นสมุนไพรไทยนี้ แก้ปวดฟัน แก้เหงือกบวม เนื้อไม้สมุนไพรไทยนี้ แก้คุดทะราด แก้ท้องร่วง แก้เสมหะ คุมธาตุ สมานแผล แก่นสมุนไพรไทยนี้ แก้กำเดา แก้เสมหะ … Continue reading

ตะโกสวน

ตะโกสวน ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น พลับ ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Diospyros peregrine Guerke. วงศ์ EBENACEAE. เป็นสมุนไพรไทยไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบ เปลือกต้นสีดำมีแต้มสีขาว เนื้อในเปลือกแดงเข้ม ใบสมุนไพรไทยนี้ ใบสีแดงอ่อน แคบรูปขอบขนาน ปลายใบมนค่อนข้างแหลม เนื้อใบหนาคล้ายแผ่นหนัง โคนใบโค้งมน ดอกสมุนไพรไทยนี้ ดอกสีขาวจนถึงเหลือง มีกลิ่นหอม ดอกเพศผู้เป็นช่อๆละ 2-7 ดอก กลีบเลี้ยงมีขนอ่อนๆปกคลุม มี 4 แฉก รูปไข่กว้าง กลีบดอกเป็นหลอดกว้าง ดอกเพศเมียมักเป็นดอกเดี่ยว มีขนาดใหญ่กว่าดอกเพศผู้ กลีบเลี้ยงมีขนปกคลุม รูปไข่กว้าง กลีบดอกรูปคล้ายระฆัง ผลสมุนไพรไทยนี้ เป็นผลกลมมีเกร็ดที่หลุดร่วงง่ายปกคลุม เมล็ดฝังอยู่ในเนื้อ สรรพคุณสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ รากสมุนไพรไทยนี้ … Continue reading

ตะโกนา

ตะโกนา ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น โก,นมงัว,มะโก,มะถ่านไฟผี,พญาช้างดำ ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Diospyros rhodocalyx Kurz. วงศ์ MYRTACEAE. เป็นสมุนไพรไทยไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงกลาง ลำต้นตรงเปลือกสีดำแตกเป็นสะเก็ดหนาๆ เรือนยอดเป็นพุ่มกลมหรือรูปไข่ ทึบ กิ่งอ่อนมีขนประปราย ปลายกิ่งมักห้อยลู่ลง ใบสมุนไพรไทยนี้ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ ทรงใบรูปไข่ป้อมและรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน โคนใบสอบเป็นรูปลิ่ม ปลายใบมน ป้าน หรือหยักเว้าเข้า เนื้อใบค่อนข้างหนา ขอบใบเรียบ ดอกสมุนไพรไทยนี้ ดอกแยกเพศ ดอกตัวผู้เป็นช่อ กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นรูปคนโทหรือรูปไข่ สีขาวนวล ดอกตัวเมียเป็นดอกเดี่ยว ลักษณะคล้ายดอกตัวผู้ แต่มีขนาดใหญ่กว่า ผลสมุนไพรไทยนี้ ผลสดรูปไข่ มีขนละเอียดและกลีบเลี้ยงยังคงติดอยู่ สรรพคุณสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ รากสมุนไพรไทยนี้ แก้ไข้ บำรุงน้ำนม … Continue reading

จิกนา

จิกนา ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น ต้นกระโดนโคก,กระโดนทุ่ง,กระโดนน้ำ(หนองคาย),ตอง(เหนือ) ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Barringtonia acutangula Gaertn. วงศ์ BARRINGTONIACEAE. เป็นสมุนไพรไทยไม้ยืนต้นขนาดเล็ก เปลือกลำต้นมีสีน้ำตาลเช้ม มีลักษณะหยาบและหนา ลำต้นมักเป็นป่มปมและมีพูพอนทั่วไป แผ่กิ่งก้านออกและส่วนของปลายกิ่งจะลู่ลง ใบสมุนไพรไทยนี้ ใบอ่อนจะมีสีแดงเรื่อ ยอดอ่อนและใต้ใบอ่อนอาจจะมีขนปกคลุมเล็กน้อย เป็นใบเดี่ยวติดกันเป็นกลุ่มตอนปลายๆกิ่ง ทรงรูปไข่กลับหรือรูปหอกยาวถึง 30 เซนติเมตร ส่วนที่ค่อนไปทางปลายใบจะผายกว้างค่อยๆเรียวสอบไปทางโคนใบ เนื้อใบเนียนแน่นเกลี้ยง ขอบใบจักถี่ๆ ด้านใต้แผ่นใบสีอ่อนหรือจางกว่าด้านบนผิวใบ ดอกสมุนไพรไทยนี้ เป็นดอกสีแดงเล็ก มีกลิ่นหอม ออกรวมกันเป็นช่อห้อยย้อยที่ปลายกิ่งยาว 30 เซนติเมตร เกสรตัวผู้สีขาวลักษณะเป็นฝอยและมีมากในแต่ละดอก กลีบดอกสั้นๆ มี 4 กลีบ สีชมพู เกสรหลุดง่าย หลอดท่อรังไข่จะยาวยื่นพ้นกลุ่มเกสรตัวผู้ออกมามาก ผลสมุนไพรไทยนี้ … Continue reading

ไข่เน่า

ไข่เน่า ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น คมควาน,ฝรั่งโคก(กลาง),ขี้เห็น(อุบลราชธานี,เลย),ปลู(เขมร,สุรินทร์),ต้นขี้เหน ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Vitex glabrata R.Br. วงศ์ VERBENACEAE เป็นสมุนไพรไทยไม้ยืนต้นขนาดกลาง ใบสมุนไพรไทยนี้ เป็นใบประกอบแบบนิ้วมือเรียงตรงข้าม ใบย่อยรูปไข่กลับแกมวงรี หรือรูปใบหอกกลับ ดอกสมุนไพรไทยนี้ เป็นดอกช่อออกที่ซอกใบ สีม่วงอ่อนมีขนละเอียด ผลสมุนไพรไทยนี้ รูปไข่หรือรูปไข่กลับ เมื่อสุกสีม่วงดำ สรรพคุณสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ รากสมุนไพรไทยนี้ แก้ท้องร่วง เจริญอาหาร ขับพยาธิไส้เดือน บำรุงธาตุ แก้ตานขโมย แก้บิด แก้เด็กอุจจาระเป็นฟอง แก้ตัวร้อน เปลือกสมุนไพรไทยนี้ แก้ท้องเสีย แก้พิษตานซาง แก้ตานขโมย ขับไส้เดือนในท้อง เจริญอาหาร แก้ธาตุไม่ปกติ แก้บิด แก้โรคเบาหวาน แก้ตัวร้อน … Continue reading

กะเพรา

กะเพรา ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น กะเพราแดง,กะเพราขาว(กลาง),ก่ำก้อขาว,ก่ำก้อดำ,กอมก้อขาว,กอมก้อดำ(เชียงใหม่,เหนือ),ห่อตูปลู,ห่อกวอซู(กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน),ผักอีตู่ไท,Holy Basil,Sacred Basil,Thai Basil ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Ocimum tenuiflorum L. วงศ์ LABIATAE (LAMIACEAE) เป็นสมุนไพรไทยไม้พุ่มขนาดเล็ก มีความสูงประมาณ 1-4 ฟุต มีกิ่งก้านมาก และมีขนปกคลุม เนื้อไม้แข็ง มีกลิ่นหอม ใบสมุนไพรไทยนี้ เป็นใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามเป็นคู่ๆ รูปรีหรือแกมขอบขนาน ปลายใบแหลมหรือมน ขอบใบหยักแบบฟันเลื่อย ชนิดใบสีเขียว เรียกว่า กะเพราขาว ใบสีแดงเรียกว่ากะเพราแดง ใบมีขนโดยเฉพาะส่วนที่เป็นยอดจะมีมากกว่าส่วนอื่นๆ ใบมีกลิ่นหอม กิ่งสมุนไพรไทยนี้ กิ่งก้านเป็นรูปสี่เหลี่ยม ส่วนปลายจะอ่อน ดอกสมุนไพรไทยนี้ ดอกออกเป็นช่อ ตั้งขึ้นไปเป็นชั้นๆคล้ายรูปฉัตร กลีบมนรูปเกือบกลมบาน วกกลับไปทางด้านหลัง … Continue reading

ข่อย

ข่อย ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น ต้นข่อย,กักไม้ฝอย(เหนือ),สัมพอ(เลย),ส้มพ่อ,ส้มฝ่อ(หนองคาย,เหนือ),ขรอย,ขันตา,ขอย(ใต้) ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Streblus aspera Lour. วงศ์ MORACEAE เป็นสมุนไพรไทยไม้พุ่ม หรือต้นไม้ขนาดเล็ก สูงถึง 14 เมตร เปลือกลำต้นสีเทา เปลือกในสีขาว หนามียางขาว แตกกิ่งก้านหนาแน่น ใบสมุนไพรไทยนี้ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียวกันหนาแน่น หูใบรูปใบหอก กว้าง 0.5-605 เซนติเมตร ยาว 1.2-13 เซนติเมตร ปลายแหลมและมีติ่งแหลมเล็กสั้นโคนสอบแคบ มักจะเบี้ยวเล็กน้อยขอบจักเป็นฟันเลื่อย หรือซี่ฟัน เมื่ออ่อนมีขนเล็กน้อย ต่อไปเกลี้ยง เนื้อใบแข็งสากทั้งสองด้านเส้นใบที่โคนมี 1 คู่ สั้นไม่มีต่อม ก้านใบยาว 1-3 มิลลิเมตร … Continue reading

กรัก(แก่นขนุน)

กรัก(แก่นขนุน) ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น ขะนุน(เหนือ,ใต้),หมักหมี้(อีสาน),บักมี่,ขะนู(จันทบุรี),นากอ(มลายู-ปัตตานี),โนน(นครราชสีมา),ขนุนขะเนอ(เขมร),Jack Fruit Tree ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Artocarpus heterophyllus Lam. วงศ์ MORCEAE เป็นสมุนไพรไทยไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ สูง 8-15 เมตร เมื่อเกิดบาดแผลที่ลำต้นและกิ่งจะมีน้ำยางสีขาวคล้ายน้ำนมไหลออกมา ใบสมุนไพรไทยนี้ เป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ แผ่นใบรูปรี ขนาดกว้าง 5-8 เซนติเมตร ยาว 10-15 เซนติเมตร ปลายใบทู่ถึงแหลม โคนใบมน ผิวในด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมันเนื้อใบเหนียวและหนา ผิวใบด้านล่างจะสากมือ ดอกสมุนไพรไทยนี้ เป็นช่อแบบช่อเชิงสด แยกเพศอยู่รวมบนต้นเดียวกัน ดอกเพศผู้เรียกว่า “ส่า” มักออกตามปลายกิ่ง ดอกเพศเมียจะออกตามกิ่งใหญ่และตามลำต้น ยอดเกสรเพศเมียเป็นหนามแหลม ส่วนของเนื้อที่รับประทานเจริญมาจากกลีบดอก ส่วนซังคือกลีบเลี้ยง ผลสมุนไพรไทยนี้ … Continue reading

กระทุ่มบก

กระทุ่มบก ชื่อสมุนไพรไทยอื่นๆเช่น กรองประหยัน(ยะลา),โกหว่า(ตรัง),แคแสง(ชลบุรี),ตะกู(จันทบุรี,นครศรีธรรมราช,สุโขทัย),ตะโกส้ม(ชัยภูมิ,ชลบุรี),ตุ้มก้านซ้วง,ตุ้มก้านยาว,ตุ้มเนี่ยง,ตุ้มหลวง(เหนือ),ตุ้มขี้หมู(ใต้),ตุ้มพราย,ทุ่มพราย(ขอนแก่น),กระทุ่มก้านยาว ชื่อวิทยาศาสตร์ของสมุนไพรไทย Anthocephalus chinensis (Lam.) A.Rich.ex Walp. วงศ์ RUBIACEAE เป็นสมุนไพรไทยไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงใหญ่ มี 2 พันธุ์ กระทุ่มโคกและกระทุ่มนา ซึ่งขนาดของกระทุ่มโคกหรือกระทุ่มบกจะใหญ่กว่ากระทุ่มนา แต่ลักษณะทุกอย่างคล้ายคลึงกันมาก ส่วนมากจะขึ้นเป็นกลุ่มๆใกล้ชายน้ำหรือหุบเขา กระทุ่มเป็นไม้เนื้ออ่อนมีสีเหลืองอ่อนๆนำมาใช้ประโยชน์ในการทำเครืองดนตรีหรือไม้อัด แต่เป็นไม้ที่ตากแดดตากฝนไม่ได้ ใบสมุนไพรไทยนี้ คล้ายใบกระดังงาไทย แต่ใหญ่และหนากว่ากันมาก ดอกสมุนไพรไทยนี้ กลมเท่าลูกหมากสงสีเหลือง มีเกสรสีขาวเล็กตลอด สรรพคุณสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ ใบสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ แก้ท้องร่วง ปวดมวนในท้อง ทำยาอมบ้วนปาก ดอกสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ บำรุงหัวใจ แก้อ่อนเพลีย บำรุงกำลัง เปลือกสมุนไพรไทยนี้ต่อสุขภาพ แก้ไข้ เป็นยาบำรุง ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา … Continue reading